Business as usual

Het was te verwachten. Waar beleggers op hoopten is een feit. TNT wordt overgenomen door UPS.

Volkomen voorspelbaar heeft zich deze ontwikkeling voltrokken. Een treurspel in vier bedrijven.

Bedrijf 1

Men neme: een mooi e onderneming met twee activiteiten, pakketvervoer en postbezorging. Men voege toe: twee activistische aandeelhouders Jana en Aimco.  Men laat deze driftig de opvatting ventileren dat de som der delen meer waard is  dan het geheel en dat  het bedrijf in twee onderdelen moet worden opgesplitst.

Bedrijf 2

Vervolgens neemt Peter Bakker, de zwierige voorzitter van de Raad van Bestuur gezamenlijk met de Raad van Commissarissen (o.a. Wim Kok en Jacques Wallage) het besluit om het bedrijf te splitsen in TNT Express en Post NL. Men weet reeds op dat tijdstip  dat beleggerwaarde op korte termijn alleen door een overname van één of beide delen gecreëerd kan worden.  

Bakker heeft geen zin om leiding te geven aan een van de opgesplitste bedrijven. Hij heeft in de 10 jaar bij TNT reeds 20 miljoen Euro verdiend, exclusief aandelen en opties.  In strijd met de code Tabaksblatt en ondanks een tegenstribbelende vereniging van effectenbezitters ontvangt hij bij zijn vertrek nog even een gouden handdruk van 2,6 miljoen euro.

De opsplitsing blijkt een slecht idee. TNT Express presteert ondermaats. De overname van een tweetal Braziliaanse koeriersbedrijven mislukt, 120 miljoen euro wordt afgeboekt.  In het eerste jaar meldt het als groeiaandeel geïntroduceerde  TNT een verlies  van 270 miljoen euro.  Door de dalende aandelenkoers van TNT verzwakt het pensioenfonds van Post NL. Postbodes vrezen voor hun oudedagvoorziening.  Een overname van TNT moet het pensioengat van Post NL opvullen.

Bedrijf 3

UPS doet een serieus bod. De activistische aandeelhouders  verkopen zo snel mogelijk hun aandelen. De overname is een feit. In een radio-interview zegt een Nederlands bestuurslid van TNT: ‘we zijn blij dat we overgenomen worden door UPS want bruin met oranje: daar komt iets moois uit.’

Dit gelooft natuurlijk niemand. Bruin vermengd met oranje is wel een heel depressieve kleur. UPS heeft een omzet van 37 miljard euro en bijna 410 duizend medewerkers waar TNT een omzet heeft van 6,9 miljard en 82 duizend medewerkers.  Daarmee is het bruine deel zo overheersend  dat er binnenkort  van het oranje niets meer over zal zijn.

‘Het is een moeilijk en tegelijk geweldige dag voor TNT Express’ zegt  Mevrouw Lombard, de Franse bestuursvoorzitter van TNT. ‘Het is een geweldige dag omdat we in combinatie met UPS een echte wereldleider kunnen worden.’ Hoezo ‘we’? Dit klinkt gezellig alsof ze daadwerkelijk gelooft dat beide partijen in een win-win situatie zijn beland.  

UPS zelf is stelliger. Dit is een overname, geen merger. En wat dan nog: in de praktijk blijkt telkens weer dat zoiets als een ‘merger’  niet bestaat: There is no such thing as a merger!  

Er worden geen toezeggingen gedaan over baanbehoud. Dit geeft duidelijkheid, de TNT medewerkers weten nu meteen waar ze aan toe zijn. De synergievoordelen worden beraamd op 500 miljoen euro, onduidelijk is nog waar die in zitten maar men kan makkelijk raden waar die te halen zijn.

Bedrijf 4

‘ Deze dag is moeilijk omdat TNT trots is’ , zegt mevrouw Lombard. Slik je trots maar in: UPS medewerkers zijn eveneens trots. Oprichter Jim Casey is de gepersonifieerde American Dream.  Het verhaal gaat dat iedereen hem uitlachte omdat er geen markt zou zijn voor pakketbezorging, je hebt immers de officiële post. In 1907 leent hij op 19 jarige leeftijd 100 dollar en zet hiermee de eerste stappen richting het megabedrijf United Parcel Service.

Bovendien heeft UPS geen last van activistische aandeelhouders. Pas sinds 1999 wordt slechts 10% van de aandelen op de stock exchange verhandeld. 90% van het aandelenpakket is nog steeds in handen van het management.

Uit alles blijkt dat het management van UPS het, althans tot nu toe, aanzienlijk beter doet dan TNT. De gedachte is ronduit naïef om te denken dat er ook maar iets van de TNT huisstijl overeind zal blijven.

Epiloog

De volgende publieke verontwaardiging is al in zicht. Nederland verliest weer een hoofdkantoor. Het hoofdkantoor van TNT Express, althans wat daarvan over blijft,  verhuist naar Brussel, de huidige Europese basis van UPS.  TNT medewerkers zullen harder en slimmer moeten werken, de omzet per werknemer is bij TNT significant lager dan bij UPS. Er zal bezuinigd moeten worden en de medewerkers die ontslagen worden zullen grotendeels uit de TNT  stal komen.

Mevrouw Lombard en haar collega’s zullen binnenkort met ‘golden good-byes’ vertrekken terwijl medewerkers van TNT massaal weggesaneerd worden. Men rekent nu reeds met het verdwijnen van  20.000 banen. Voor veel medewerkers wordt daarmee de overname door UPS een heel grote OEPS. Business as usual.

Toezichthouden doe je zo

Nederlands grootste woningcorporatie Vestia handelde in derivaten. De bedoeling was om toekomstige projecten goedkoop te kunnen financieren en een stijging van de rente af te dekken. Nu de rente daalt komt Vestia in de problemen en heeft een megatekort van ruim twee miljard. Welke lering kunnen we hieruit trekken?

Houd afstand

Grofweg zijn er twee toezichtmodellen. Wereldwijd is het Angelsaksische ‘one-tier’ model  het meest gebruikelijke. Daarin maken bestuurders en toezichthouders gezamenlijk deel uit van de board of directors. Voordeel hierbij is dat je als toezichthouder beter op de hoogte bent van de besluitvorming, het nadeel is dat je bij teveel betrokkenheid verandert in een slager die zijn eigen vlees keurt. In het Nederlandse ‘two-tier’ systeem heeft de toezichthouder geen zitting in de directie. Dit zou moeten waarborgen dat er  met gepaste afstand toezicht wordt gehouden om de objectiviteit te bewaren.

Beide modellen bieden geen garantie voor goed toezicht en er zijn voorbeelden te over waar beide modellen falen;  van Enron via Ahold naar Vestia. In beide systemen is namelijk een kritische houding ten opzichte van besluiten essentieel en een al te bewonderende houding voor de bestuurder ongepast. Het slimste jongetje van de klas hoeft niet per definitie het meest integere te zijn. En daar is toezicht nou juist mede voor bedoeld.

Huur experts in

Je kunt niet overal verstand van hebben. Er wordt echter wel verwacht dat er bij kennishiaten deugdelijke informatie verzameld wordt en dat (het liefst onafhankelijke) experts ingeschakeld worden. Zo hebben de toezichthouders van Vestia in het jaarverslag ronduit toegegeven geen verstand van derivaten te hebben.  Merkwaardig genoeg was dit geen reden om in 2011 een verdubbeling (!)  van de derivatenportefeuille van 10 naar 20 miljard goed te keuren en daarmee liquiditeitsproblemen te veroorzaken.

Had dit voorkomen kunnen worden? Volmondig ja. Rentedaling is niet ongebruikelijk. In Japan bijvoorbeeld daalt de rente al sinds jaren. Daarom hadden voordat de derivatencontracten werden afgesloten de effecten van een rentedaling doorgerekend moeten worden. Zoiets heet stresstest en kan een hoop stress achteraf voorkomen. De accountant (in dit geval Deloitte) is hier nog niet klaar mee.

Vermijd nepotisme

De raad van commissarissen is geen familiebedrijf en geen vriendenclub. Vrienden en familieleden hebben per definitie niets in dezelfde raad te zoeken. Zeer ongelukkig vind ik de gekozen opvolging van toenmalig aftredend voorzitter van de Raad van Toezicht bij Vestia, Peter Noordanus (nu burgemeester van Tilburg). De vacature werd ingevuld door nota bene zijn vrouw Susan Bart. Het geeft zeer te denken dat men zo gemakkelijk over de schijn van vriendjespolitiek heenstapt.


Hou de salarissen in de hand

Tenzij je heel snel en gemakkelijk in de media uit kunt leggen waarom ‘ jouw’ bestuurder een exorbitant bedrag moet verdienen ben je kritisch op de salariseisen. Indien je toezicht houdt bij een (semi-) publieke instelling houd je je gewoon netjes aan de Balkenende norm.  Vermijd afspraken waar bij gedwongen vertrek van de bestuurder nog eens publiekelijk verontwaardigendegouden handdrukken vergoed moeten worden. Beter nog: formuleer van tevoren een teruggaafmodel en laat dit extern door deskundigen toetsen.  In het geval van Vestia eist nu een Kamermeerderheid dat Staal inkomsten terugstort. Ik durf te voorspellen dat dit juridisch onhaalbaar is.

Volg een opleiding

Er worden legio goede opleidingen over Corporate governance aangeboden. Dit is een geschikte gelegenheid om met collega toezichthouders te sparren en ideeën uit te wisselen. Daarin wordt ook het veel voorkomende bestuurlijk Zonnekoning gedrag besproken en hoe daarmee om te gaan. Een beetje narcistisch gedrag kan best goed zijn voor de zaak, misschien is dit wel een karaktertrek van succesvolle managers. Het is wel oppassen geblazen indien vragen worden weggewuifd en kritische opmerkingen als persoonlijke belediging worden opgevat. Ook het fier verdedigen van eigen alleenheerserschap is een veeg teken. Het verwondert daarom niet dat bij Vestia de Raad van Toezicht uit slechts een persoon bestond.

Wees helder

Bij rampspoed wees helder in de consequenties  van je toezicht. Aanvankelijk werd beweerd dat huurders van Vestia van de liquiditeitsproblemen niets zouden merken. Nu wordt bekend dat men voornemens is om nieuwe huurders 8% meer huur te laten betalen. Bestaande huurders  boven een gezinsinkomen van 43 duizend euro wil men een huurverhoging van 5% boven op de inflatieverhoging geven.  Daar is het laatste woord nog niet over gesproken, waarschijnlijk is verschil in huurpenningen vanwege inkomen juridisch niet mogelijk. De discussie geeft wel het nare gevoel dat hier consequenties van slecht toezicht afgewenteld worden op de huurder. Dit is bijzonder wrang omdat ex-directeur Staal ondanks alles bij vertrek nog een storting in zijn pensioenkas van een slordige 3,5 miljoen Euro krijgt.  

Transparantie salarissen doos van Pandora

De jaarverslagen komen er weer aan. Dan kunnen we ons ’s ochtends weer in de koffie verslikken als we lezen hoe de bonus- en salarisverdeling uitpakt. Vergoedingen lijken steeds minder met prestaties te maken te hebben; dikwijls is de correlatie tussen de hoogte van de toegekende beloning en het resultaat van de geleverde inspanning zoek.

Vaststaat dat veel topbestuurders  goede salariële onderhandelingsvaardigheden hebben ontwikkeld, althans voor zichzelf:

• In 2009 had ASML werktijdverkorting nodig. Dit is eigenlijk een soort verkapte overheids- subsidie. Zelfs in dat jaar steeg de beloning van topman Meurice met 77 procent. In 2011 inde hij aan opties en prestatieaandelen in totaal een slordige 6,7 miljoen Euro.
• KPN bestuurder Blok incasseert over 2011 een flinke bonus terwijl het bedrijf zich genoodzaakt ziet om mensen massaal te ontslaan en de operationele winst met 22 procent is gedaald.
• Erik Staal, de vanwege slecht gegokte derivatenhandel recentelijk afgetreden ‘voorzitter’ (want enig lid) van de raad van bestuur van Vestia, nota bene een corporatie met  sociale doelstellingen, toucheert jaarlijks 5 ton aan vast salaris.

De ‘ gezonde volkswoede’  richt zich in alle gevallen voornamelijk tegen de bestuurders en managers. Hen wordt verweten dat zij over onvoldoende moreel leiderschap beschikken. Dit is eigenlijk niet terecht omdat zij hun salaris niet zelf vaststellen, dit doet de Raad van Commissarissen of de Raad van Toezicht.  Zo is na de laatste winterchaos op het spoor weliswaar iedereen dusdanig verontwaardigd dat zelfs de minister van verkeer en waterstaat de bonussen van de top van NS en Prorail wil schrappen, maar is dit volgens  Wim Meijer, president-commissaris van de NS, ‘volstrekt niet aan de orde’.

Managers lijken net mensen, ook zij hebben de neiging om hun blik te richten op diegene die méér verdient, niet de loser die minder krijgt. Het zou zelfs kunnen zijn dat dit fundamentele streven naar “meer” genetisch bepaald en een menselijke basisbehoefte is.

Het loeren naar andermans vergoeding komt in alle lagen voor zoals de medewerkers van Sabic in Limburg bewijzen. Alhoewel in Europa slecht gepresteerd is eisen zij toch een bonusuitkering, omdat het bedrijf als geheel zeer goed heeft gedraaid. Als argument wordt gebruikt dat men al jaren bezig is de lonen wereldwijd te harmoniseren, dus is een bonus niet meer dan terecht. Ik betwijfel sterk of de vakbond van een bonuseis had afgezien indien de situatie andersom was geweest, namelijk winst in Nederland en slecht draaien in de rest van de wereld.

De openbaarmaking van alle salarissen en bonussen van het topmanagement is een echte doos van Pandora gebleken. Ik kan me nog goed de discussie herinneren waarin pleitbezorgers voor openbaarmaking argumenteerden dat dit een helend en zelfregulerend effect zou hebben. Het zelfregulerend effect is inderdaad gebleken – maar volstrekt in de ongewenste richting! De transparantie werkt averechts, salarissen en bonussen blijven stijgen en zelfs wel veel sneller dan voorheen.

In een tijd waarin wij verslaafd zijn aan informatie zal het wetsvoorstel om de publicaties dan maar weer achterwege te laten het niet halen. Blijft de hoop dat toezichthouders in toekomst beter weerstand kunnen bieden aan deze  ‘ L’Oréal managers’ (omdat ik het waard ben). Daarom is het een goed idee om niet alleen de salarissen en bonussen  openbaar te maken maar ook de naam van de commissaris die de handtekening onder de afspraak heeft gezet .  

Dat het ook anders kan bewijst Ken Grenda. Hij verkocht zijn bedrijf en verdeelde 16 miljoen $US onder zijn vroegere medewerkers. Dit vond hij niet meer dan rechtvaardig want: ‘mijn mensen hebben mijn bedrijf grootgebracht dus is de bonus niet meer dan normaal. ‘ Dit waren overigens geen gouden handdrukken, voorwaarde voor de overname was dat de medewerkers mochten blijven.

Zo’ n voorbeeld  – daar wordt je nog eens blij van!

Sex sells

Ik dacht bijna steil achterover te vallen toen ik het zag. Het grootste feministisch maandblad heeft een zwoel decolleté  op de cover met als hoofdartikel ‘gebruik je erotisch kapitaal’. Toegegeven: ik kocht het blad direct. Dat dan weer wel.

Nu klinkt ‘het laten zien van erotisch kapitaal’ natuurlijk veel chiquer dan ‘het laten zien van je tieten’. Toch was ik hoogst verbaasd dat het blad waarin in vroegere tijden openbare BH verbranding werd gepropageerd opeens een lans brak voor het dragen van strakke rokken en hoge hakken.

Ronduit gênant vond ik de aankondiging van de ‘dag van het erotisch kapitaal’ waarin vrouwen worden opgeroepen hun vrouwelijke kant te tonen. ‘Laat het zien en maak kans op bijzondere prijzen’ zoals een middag met een styliste (dat zal dan weer iemand winnen die het net niet nodig heeft) of - jawel - 25 lippenstiften!

Ik vind het knap dat iemand buikdanstrainingen kan verkopen als empowerment & management-training voor vrouwen. Indien het helpt: doen! Ik zou het echter sterk afraden dit op je CV te vermelden. Begrijp me niet verkeerd: iedereen mag alle cursussen volgen,  van boom knuffelen tot chakra zoeken. Als dit bijdraagt aan je competenties als manager is dat prima. Maar probeer dit niet als nieuwe standaard te verkondigen omdat je anders geen binding met jezelf  of je erotisch kapitaal krijgt.

Wat mij persoonlijk enorm tegenstaat is dat met erotisch kapitaal weer uitsluitend het erotisch kapitaal van vrouwen wordt bedoeld. Hierbij worden doorgaans goed geklede vrouwen opgevoerd zoals, alweer, Neelie.  Het stoort me ontzettend dat Christine Lagarde als lichtend voorbeeld van een vrouw die haar erotisch kapitaal goed weet te benutten wordt neergezet. Omdat zij zich ‘als Lady’ kleedt. In de politiek of het bedrijfsleven is het erotisch kapitaal bij mannen praktisch non-existent. Geen hond die rept over het erotische kapitaal van Nout Wellink.

Zolang met de inzet van het feminiene kapitaal alleen wordt bedoeld dat vrouwen er nog beter uit moeten zien is het geen wonder dat ze, zelfs door vrouwen, telkens weer  op hun uiterlijk worden beoordeeld. Maar daarmee komen vrouwen  echt niet eerder op de topposities die zij zeggen te ambiëren.

Erotisch kapitaal en seksisme: het is een zeer dunne scheidslijn. Voor eenieder die wil zien HOE dun, is het bekijken van de film van Lorella Zanardo verplichte kost (zie www.ilcorpodelledonne.net/?page_id=91).Deze documentaire gaat over de inzet van erotisch kapitaal  van vrouwen in Italië,  een land waar vrouwen met exceptioneel  veel feminien kapitaal politieke carrière maken zoals bijvoorbeeld ex-showgirl en huidige minister  van gelijke kansen (!) Mara Carfagna. Daar lijkt het zelfs, tot grote ergernis van de minder erotisch kapitaalkrachtige vrouwen, alsof je zonder sloerie imago je carrière op je platte buik kunt schrijven.

Het kan maar zo dat je met het uitbuiten van je erotische kapitaal werkelijk je carrière een boost kunt geven. Ik denk echter dat je doorgaans met een afgeronde studie en een full-time job verder komt. De Britse sociologe Catherine Hakim beweert: Vrouwen die hun erotisch kapitaal benutten verdienen 10 tot 20 procent meer. Dat onderzoek zou ik graag willen zien! Op zich geloof ik wel dat ze meer verdienen. Maar wellicht in een branche waarin ik niet zou willen werken.

Verder kan ik zonder moeite twee voorbeelden noemen van vrouwen, die zich over hun erotisch kapitaal he-le-maal geen zorgen lijken te maken. Bovendien heb ik het vage vermoeden  dat Agnes Jongerius en Angela Merkel ondanks deze zorgeloosheid een bovengemiddeld loonstrookje ontvangen.De kledingtip om maar een rode jurk aan te trekken of een kek hoedje, ‘omdat je zo meer opvalt’ is ronduit potsierlijk. Laat je uit de droom helpen:  al kleedt een vrouw zich uitsluitend in een blauw of donkergrijs maatpak en platte schoenen: She’ll never be one of the boys!  Dus valt ze op en wel net zolang totdat de vrouw/man verhouding in belangrijke posities minimaal een derde is.

Als met erotisch kapitaal echter wordt bedoeld dat je je als vrouw of man passend chique kleedt en je goed verzorgt is dat prima. Dan is de uitspraak: ’er zijn geen lelijke vrouwen, alleen luie’ ook van toepassing op mannen. Mijn advies: maak niet druk over je erotisch kapitaal en trek gewoon iets aan wat bij je past en waarin je ook nog een beetje professioneel en competent overkomt. Er zijn wel belangrijkere dingen om je druk over te maken.

ZZP'ers - de nieuwe armen?

Nederland telt ongeveer 700.000 ZZP’ers. Dit is best een grote groep, meer dan 8% van de gehele beroepsbevolking. De gemiddelde ZZP’er is man, autochtoon en werkt meer dan 36 uur per week. Dikwijls is de  ZZP’er goed in zijn vak maar niet zo goed in de acquisitie van nieuwe klanten of opdrachten. De spagaat van druk werken aan de lopende klus en het zoeken van een nieuwe opdracht is voor velen niet zo eenvoudig. Desondanks zeggen de meesten meer te verdienen als zelfstandige dan als werknemer in loondienst. Bovendien maakt de vrijheid van handelen en de mogelijkheid om eigen werk in te delen dat de ZZP’er zeer tevreden is over de eigen situatie, slechts 12% van alle ZZP’ers zouden kiezen voor een vast dienstverband als de kans zich voordeed.

Dus alles koek en ei?

Geenszins. Uit het onderzoek ‘Wijzer in geldzaken’ blijkt dat veel ZZP’ers slecht op de hoogte zijn van reële financiële risico’s. Uit de onthutsende conclusie van dit onderzoek blijkt dat:

·         een derde! van de ZZP’ers in Amsterdam geen verplichte basiszorgverzekering heeft afgesloten (ten opzichte van 1,2% gemiddeld in Nederland)

·         twee derde van alle ZZP’ers niet verzekerd is tegen arbeidsongeschiktheid

·         de helft geen geld opzij legt voor een pensioen

·         meer dan de helft geen bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten

·         door de huwelijkse voorwaarden het privévermogen van ZZP’er en hun partners slecht beschermd is

Ik kan me indenken dat menigeen denkt ‘soi’. Over het algemeen zijn we in Nederland sowieso over verzekerd, zo’n vaart zal het allemaal niet lopen. Maar een verzekering van de basisziektekosten lijkt me, zoals de naam al zegt, ‘pretty basic’.

Ik hou mijn hart vast: wordt de huidige ZZP’er die relatief veel verdient de toekomstige arme bejaarde? Het doet me een beetje denken aan de parabel van La Fontaine over de krekel en de mier  waarin de luchtige krekel de hele zomer doorspeelt en de vlijtige mier bezig is alvast voor de winter te zorgen. Dubbel sneu is het natuurlijk indien de krekel net zo hard werkt als de mier maar er uiteindelijk niets aan overhoudt.

Er wordt veel advies verleend omtrent het opstarten van een eigen zaak en er zijn diverse mogelijkheden op gebied van pensioen en verzekeringen. Echter minstens even belangrijk is het formuleren van een exit strategie! Zet een termijn van niet langer dan drie jaar uit en vraag je serieus af wat je na afloop van die periode bereikt zou moeten hebben, ook op het gebied van oudedagvoorziening. De kans is namelijk aanwezig dat je beter al je energie kunt steken in het opnieuw vinden van een vaste betrekking, al dan niet op lager niveau. Ga vooral niet door totdat het stadium bereikt is waarin ZZP staat voor Zielig Zonder Perspectief.

Het getuigt van zelfinzicht om de stekker er ook weer uit te trekken. Zie het gehele proces als je persoonlijke management leerschool. Je hebt het ten minste geprobeerd en de opgedane werkervaring is zeker zoveel waard als een MBA. En daarvoor ben je meestal ook tig duizend Euro kwijt.

Vergadertijgers

Vergadertijgers

Vergaderingen zijn noodzakelijk. Indien goed voorbereid en strak geregisseerd kunnen zij een bijdrage leveren aan het bedrijfssucces; indien niet zijn ze een wederkerende vloek. Onder het motto: ‘stereotypes are a real time saver’, onderstaand veel voorkomende soorten vergadertijgers met daarbij een richtlijn hoe met hen om te gaan:

De prater

Herkenbaar daaraan dat hij verreweg het meest aan het woord is. Vindt luisteren bijzonder moeilijk. Vaak de voorzitter van de vergadering, over het algemeen man. Meestal de CEO of eigenaar van de hele toko. Om zijn mopjes wordt het hardst gelachen.

Omgang: Door zijn positie nauwelijks te interrumperen. Kweek geduld en vermijdt zuchten en ogen ten hemel slaan (carrière killer).

De sloddervos

Zit vaak aan de operationele kant van het bedrijf. Komt altijd te laat, dus ook op vergaderingen. Spreekt dan over ‘academisch kwartiertje’ terwijl hij waarschijnlijk nog nooit een collegezaal van binnen heeft gezien. Heeft de vergadering nooit voorbereid, zijn actiepunten nooit af. Zit altijd in zijn stukken te rommelen en heeft juist het ene rapport net niet bij zich. Belooft deze alsnog aan deelnemers door te sturen. In het gunstigste geval doet hij dat dan ook – 5 minuten voor begin van de volgende vergadering.

Omgang: zelf een goede organisatie hanteren en tijdig en herhaaldelijk informatie opvragen. Zwak: tijdens vergadering moeten opmerken dat je nog op zijn rapport zit te wachten.

De complimentenmaker

Vaak de verkoopleider of sales director. Smooth talker. Complimenteert elke vrouwelijke collega met nieuwe jurk of kapsel. Is overtuigd van zijn charme. Na de prater de meeste tijd aan het woord. Indien in bezit van MBA gebruikt hij veelvuldig Engelse terminologie en beheerst het management jargon als geen ander. Spreekt dan over customer satisfaction, added value, downsizen. Kan zonder te blozen opmerken dat zijn klanten een negative growth realiseren.

Omgang: Bedank voor complimenten maar prik zeker door het anglistische rookgordijn.

De cijferneuker

Meestal de bedrijfsanalist. Spuugt cijfers en droomt Excel.  Heeft altijd de passende grafiek of statistiek bij de hand. Zal zelf nooit een beslissing kunnen nemen, maar moet hiervoor eerst nog meer gegevens verzamelen. Favoriete zinnen: “dat zoeken wij nog uit” en “daar komen we op terug”.

Omgang: vraag hem de analyses ruim van tevoren aan iedereen toe te sturen. Anders zit iedereen tijdens de vergadering hierover urenlang te turen en te soebatten.

Het financiële geweten

Dikwijls de vroegere cijferneuker. In de loop der jaren geëvolueerd tot hoofd financiën of CFO. Goede luistervaardigheid. Serene stem, nooit verheffend. Is de enige die de prater stil kan krijgen. Kan, wanneer iedereen als kip zonder kop kakelt, rustig blijven en de discussie weer op het spoor zetten. Zou bijzonder geschikt zijn om  als voorzitter van de vergadering te fungeren maar ambieert helaas deze functie nooit. Is qua strategie de eigenlijke baas van de onderneming.

Omgang: Indien de prater teveel aan het woord is probeer telkens weer het geweten bij de discussie te betrekken.

De meeloper

Heeft wellicht eigen ideeën maar brengt deze in ieder geval tijdens de vergadering nooit ter sprake. Zal altijd eerst schichtig kijken wat de voorzitter ervan vindt alvorens zijn (spreek: diens) mening te ventileren. Heeft het bij een slechte projectafloop altijd al geweten. Blijft na afloop van de vergadering nog een beetje bij de voorzitter hangen om de stemming te polsen. Is bang dat hij iets niet mee meekrijgt en voelt zich per definitie slecht geïnformeerd.

Omgang: Opgelet! Zeg tegen de meeloper alleen dingen die de prater ook mag weten.

De lichte autist

Zit dikwijls op de IT afdeling. Slim. Praat niet veel maar indien aan het woord is hij moeilijk te begrijpen. Spreekt over Lan, Wan,  Wifi, en Cloud en is met zijn hoofd inderdaad in de wolken. De enige in het gezelschap die niet om de mopjes van de voorzitter lacht. Eet tijdens de vergadering  alle koekjes op. Kan sowieso heel veel eten zonder dik te worden. Komt wellicht doordat zijn  brein alle calorieën opslurpt.

Omgang: Aangezien er steeds meer projecten worden uitgevoerd die een IT component hebben verdient het aanbeveling om het laatste koekje aan hem over te laten.

De excuustruus

De enige vrouw in het vergadergezelschap. Meestal competent. Indien extern wordt vergaderd zal steevast de koffiekan bij haar worden neergezet. Groot aanpassingsvermogen, met een grote portie humor. Dat zij excuustruus is zal haar worst wezen, ze kent haar talenten. Indien leuk van karakter zal zij andere vrouwen in de organisatie helpen om hogerop te klimmen.

Omgang: tijdens de vergadering geen speciale behandeling vereist. Zij stelt het wel op prijs indien tijdens de naborrel niet uitsluitend over voetbal of vrouwen wordt gepraat. Vermijd ook bedrijfsuitjes die eindigen op de wallen.

De Queen Bee

De onaardige tegenhanger van de excuustruus. Zal beweren dat er geen glazen plafond is, nooit is geweest en nooit zal zijn. Dit alles omdat zij het levende bewijs is dat je het ook als vrouw ver kunt schoppen. Is vergeten hoe het is om aan het begin van een carrière te staan. Vertelt iedereen dat zij veel beter met mannen kan werken. Duidt steevast afdelingen waar veel vrouwen werken aan als ‘kippenhok’.

Omgang: geen speciale tegenwerking vereist omdat zij, volgens Madeleine Albright, haar straf niet zal ontlopen: ‘There is a special place in hell for women who don't help other women.’  

De chokolatier

Notulist. Meestal vrouw en rechterhand van de voorzitter. Indien zij reeds jaren voor hem werkt kent zij hem beter dan zijn vrouw. Mag daarom ook iets minder hard om zijn grapjes lachen. Heeft zelf geen actieve rol tijdens de vergaderingen maar kan deelnemers al dan niet met zachte hand dwingen weer terug te gaan naar de agendapunten. Indien competent heeft zij ontegenzeggelijk veel talent om van alle geouwehoer nog chocolade, spreek werkbare notulen en actiepunten te maken. Is daarom extreem belangrijk voor de opvolging en dus voor het welslagen en de effectiviteit van  de vergaderingen.

Omgang: koesteren!

Boss Pleasing Costs

Wel eens gehoord de Boss Pleasing Costs oftewel BPC?

Daarmee worden niet de directe kosten van een flesje wijn of sigarendoos bedoeld om een wit voetje bij de baas te halen, nee BPC zijn serieuze kosten die gemaakt worden om hem gerust te stellen of om tuin te leiden. Meestal beide.

Dikwijls gaat het om uit de hand gelopen projecten die, zou ik me voor kunnen stellen, in het MT als volgt worden geëvalueerd:

-       Welnee, de Betuwe lijn loopt  heus geen vertraging op.

-       Echt waar, het samenvoegen van de twee bedrijven verloopt soepel.

-       Niks aan de hand, nog een paar piepkleine aanpassingen en dan besparen wij met dit nieuwe IT systeem héél veel kosten.

BPC worden gemaakt omdat de boodschapper bij het overbrengen van slecht nieuws door de leidinggevende op zijn minst de oren gewassen of - in het ergste geval - van het hoofd gerukt worden.

Een truckfabrikant krijgt bezoek van de Holding. De lokale directie weet dat de Holdingdirectie ‘not amused’ is, indien er veel geproduceerde trucks op de parkeerplaats staan. Dat lijkt namelijk zo onverkocht en lui. De oplossing: het weekend voor het bezoek worden de trucks met man en macht en kosten naar andere parkings gereden. Die liggen ten minste uit het zicht.

Het is een bekend fenomeen dat bij einde van een kwartaal verkopen van productiebedrijven significant stijgen. Kun je fijn laten zien hoe geweldig de verkoopafdeling werkt en dat de targets ruimschoots worden gehaald. Over de retouren in de eerste week van het volgende kwartaal wordt dan liever niet meer gerept.

Lokaal personeel wordt door een buitenlandse baas zijn tijdens bezoek lukraak op staande voet ontslagen. Met name Amerikanen zijn stomverbaasd dat dit in Nederland helemaal niet is toegestaan en verwijt vervolgens het lokale management laksheid. Oplossing: personeel dat ooit werd ontslagen krijgt bij een volgend bezoek lekker een paar daagjes vrijaf.

Een schitterend voorbeeld om dingen mooier voor te stellen dan ze daadwerkelijk zijn is het zogenaamde ‘ Potemkindorp’. Generaal Grigori  Potemkin kreeg van Catharina de Grote in 1775 de opdracht de steppen van Zuid Oekraine in te koloniseren. Hij leidde haar tijdens een controlebezoek om de tuin door representatieve houten gevels langs de weg te plaatsen welke gebouwen suggereerden en zo het aftandse gebied erachter aan haar zicht ontrokken.

Een subvariant van de BPC zijn de ‘ik-zeg-maar-liever-niets-want-niemand-zegt-wat-kosten’. Zij worden veroorzaakt en kunnen tot onmetelijke hoogte stijgen indien de baas hoogstpersoonlijk het project koestert als zijn kindje en niemand uit het MT durft te zeggen dat het echt beter is om het onzalige plan te staken. (Dit nieuw ontwikkelde beleggingsproduct is werkelijk geniaal…).

BPC komen met name voor bij bedrijven waarin medewerkers het uit hun hoofd laten om hun leidinggevende met een slechte boodschap te confronteren of kritiek te uiten. Ik ben ervan overtuigd dat er een correlatie bestaat tussen management stijl en BPC: hoe megalomaner de baas – hoe hoger de BPC van de onderneming!

Zo zie je maar weer: krijgt iedere baas dan uiteindelijk toch weer die medewerkers die hij verdient.

Geen aandacht besteden aan EK of olympische spelen is gemiste kans

Hekel aan sport

Laat ik maar gelijk met de deur in huis vallen: ik heb een hekel aan sport. Niet om te doen, maar om te kijken. De schoonheid van een lichaam in sportieve actie ontgaat mij volledig. Ik begrijp niets van de prestatiedrang om luttele microseconden sneller te willen zijn dan je opponent. Waarom al deze ophef? Wees eerlijk: iedere straathond loopt harder, elke kangoeroe springt verder en elke makreel zwemt sneller.

Wat ik al helemaal niet hardop mag zeggen is, dat ik ronduit een aversie heb tegen voetbal. Het bezwete lijf en de stramme kuiten van de  spelers, ze kunnen mij niet bekoren. Het koorgezang hi ha hondebliep vind ik esthetisch  en ethisch niet verantwoord en een ‘wave’ doe ik liever in mijn eentje. Ik ben onbegrijpende toeschouwer van de euforie die zich van ons meester maakt als ‘we’ gewonnen hebben.

Jeugdtrauma

Wellicht heb ik in Nederland een jeugdtrauma opgelopen omdat het niet als ‘we’ voelde. Ik was altijd blij en opgelucht indien Nederland en Duitsland allebei in de voorrondes werden uitgeschakeld. Gelukkig géén wedstrijd tussen die twee landen. Ik had er alleen maar last van, temeer omdat mensen mij in het verkeer gingen lastig vallen aangezien ik destijds nog met een Duits kenteken reed.

Indien mensen me vragen: voor wie ben je nou eigenlijk, voor Duitsland of Nederland heb ik geen moeite om in Duitsland braaf te zeggen dat ik natuurlijk vanzelfsprekend altijd en uitsluitend voor het Duitse team ben. En in Nederland voor het Nederlandse. Alsof het me iets kan schelen.

Sport is moeilijk, ook de Olympische spelen. Indien gehouden in een corrupt of arm land, mag je dan nog zonder schuldgevoel kijken? Of moet je na elke genoten wedstrijd een kleine donatie doen aan Amnestie, ter compensatie?

Brood en spelen

Edoch,  brood en spelen, een beproefde combinatie. Sport is passie en emotie.

Neem de proef op de som en zet grote schermen in je operationele ruimte. Succes gegarandeerd. De meest suffe medewerker ontpopt zich als fanatiekeling. Men begint met elkaar te praten, diagnoses te stellen, tegen elkaar op te bieden en te poolen. Iedereen is expert. Sport is voor medewerkers de gelegenheid bij uitstek om ongedwongen met elkaar te communiceren. Face to face, zonder email. Volgende zomer kun je de saamhorigheid bevorderen door naar hartelust sport te kijken en gemeenschappelijk de overwinning te vieren.

Voor elke onsportieve manager derhalve mijn advies: Zet je over je sportaversie heen. Je hebt  geen keuze. Maak een scheurkalender voor jezelf om je door de dagen te slepen, je weet er komt een eind aan.

Doe je dit niet, dan zullen belangrijke wedstrijden vergezeld gaan van massale ziekmeldingen over vage verschijnselen als buikgriep, rugpijn en ander plotseling opkomend ongerief.

Zet zelf je oranje hoed op, erger je niet aan de sport maar kijk naar de blije mensen en feest mee. Want geen groot scherm, geen pool, geen gokje, geen feestje is een gemiste kans.

Zeg nou zelf, daar kan toch geen teambuilding sessie tegenop?

Leeftijdsdiscriminatie ouderwets

De arbeidsmarkt wordt steeds krapper en nog steeds zie je ze met vervroegd pensioen vertrekken. Vrolijk zwaaiend en in uitstekende gezondheid verheugen zij zich op hun ‘oude’ dag. Het zij ze gegund maar ergens klopt er iets niet.

Met name bij de overheid zal, gezien de leeftijdsopbouw van het personeelsbestand, het vertrek groter zijn dan gemiddeld. Maar ook in het bedrijfsleven is het percentage werkenden boven de 60 jaar sinds jaar en dag bedroevend laag.

Bismarck

Het concept van pensioenen werd ooit door Otto van Bismarck in 1889 ingevoerd. De pensioengerechtigde leeftijd werd toen gesteld op 70 jaar. Met een gemiddelde leeftijdsverwachting van 72 jaar nog mooi te overzien.

Begrijpelijk dat opvolgende generaties voor lichamelijk zware beroepen deze leeftijd hebben verlaagd, maar kan iemand me uitleggen waarom het voor een 63-jarige niet meer mogelijk is om kenniswerk te verrichten?

Veel heeft te maken met perceptie. Zoals vaak snijdt het mes ook in deze kwestie aan twee kanten: sommige werknemers gedragen zich oud en sommige werkgevers gedragen zich ronduit discriminerend. Dat kan anders.

55+

Deze doelgroep wordt vanaf nu niet meer genoemd. Weg ermee! Net zoals met het maken van reclame voor alcohol en sigaretten wordt de zogenaamde 55+ doelgroep aan banden gelegd en refereren wij er niet meer aan. Met  55+ bedoelen wij voortaan alleen nog maar kaas.

Zodra je mensen namelijk als oudjes behandelt beginnen ze er zich naar te gedragen. Dat is raar, want oud zijn ze nog lang niet. Mensen blijven steeds langer gezond, en dat is ook goed zo. Er wordt fervent gefietst, gegolfd en gefitnesst. Er wordt gereisd en gestudeerd. Krasse knarren bezoeken veelvuldig senioren lifestyle beurzen om van het leven te genieten en om de vrije tijd in te vullen.

Sommigen vallen terug op hun dan ‘very very old boys network’ en voeren allerlei attractieve bezigheden uit. In de Raden van Commissarissen en diverse commissies wordt nog veelvuldig bestuurd, worden naar hartelust strategische zetten verzonnen en de toekomst uitgestippeld.

Werkgevers discrimineren

Werkgevers denken gauw dat iemand met 62 niet meer kan presteren. Da’s pas oubollig! In mijn werk zie ik mensen die ruim in de 60 zijn en dartelen als jonge goden. Ik zie ook 35-jarigen die mentaal uitgeblust zijn of alleen hun ‘work-life balans’ in hun hoofd hebben.

Economen orakelen dat de krapte op de arbeidsmarkt grotere gevolgen voor de economie zal hebben dan de huidige bankencrisis. Men maakt zich hierbij serieus zorgen om de economische groei.  Werkgevers kunnen dit niet negeren.

Demotie

Het concept demotie heeft het helaas nooit serieus gehaald. Demotie heeft een negatieve connotatie en klinkt een beetje als degradatie. Het voelt als een aanhangsel voor de mindere werknemer en riekt naar een gedeukt zelfbeeld.

Werkgever doe er iets aan. Demotie kan helpen om werknemers langer te houden. Dit potentieel negeren is een luxe die zich niemand meer kan veroorloven.

Een slimme werkgever / overheid is op de zilveren werknemer voorbereid.

Homo Recalcitrantus

In de moderne tijd waarin iedereen over alles altijd en overal een ongenuanceerde mening moet hebben, het individualisme hoogtij viert en de ego’s alsmaar groter worden viert de evolutie van een nieuw species hoogtij:

Het is de homo recalcitrantus.

Hij gedijt het beste in een kantoorhabitat met weinig frisse wind, waar de muffigheid voor een gewone medewerker adembenemend kan zijn. Hij (in de meeste gevallen toch een hij) heeft spitse en scherpe oortjes, een dito tong en een olifantengeheugen over wat hem allemaal in het verleden is aangedaan, respectievelijk wat er allemaal is misgegaan.

Hij weet het altijd beter, is niet bereid tot enige concessie en zegt dat ‘ze’ er niks van begrijpen. ‘Ze’ is in dit geval al die andere idioten die wel lol hebben in hun werk. En ‘hun’ begrijpen het al helemaal niet. En dat zijn de idioten van het management team. En vroeger was sowieso alles beter.

Vervolgens is de homo recalcitrantus onder te verdelen in een tweetal soorten:

Ten eerste de homo recalcitrantus vocalissimus. Op hoge toon neemt hij het woord in elke bijeenkomst. Naast een scherpe tong beschikt deze species over een bijzonder grote mond die pertinent niet gehouden kan worden. Hij etaleert ongevraagd zijn mening altijd en overal en lijkt daarmee nog het meest op een columnist, maar dat even terzijde. Alhoewel dit soort op het eerste gezicht onaangenaam lijkt is het toch nog relatief gemakkelijk te bestrijden. Het heeft namelijk weinig schutkleur. Daardoor kan er gemakkelijk op hem worden gejaagd en is hij een relatief gemakkelijk prooi voor zijn meerderen.

De tweede soort is moeilijker te spotten: de homo recalcitrantus geniepicus. Op het eerste gezicht lijkt hij op een gewone medewerker. Zijn gevoel van miskenning en mislukking zorgt er echter voor dat hij vertraagt, ophoudt en tegenwerkt. Zijn strategie is niet die van het  luidruchtige geschreeuw maar van het stille getreiter. Ook hij heeft een grote mond, maar niet in het openbaar. Meestal geeft hij zijn mening op fluistertoon, schichtig om zich heen kijkend. De geoefende manager kan dit species gemakkelijk aan zijn afhangende mondhoeken identificeren.

Elke doorgewinterde manager weet: dit tweede soort is veel gevaarlijker dan het eerste. Ten eerste lijkt het op het eerste gezicht niet lastig en wordt derhalve gemakkelijk edoch structureel onderschat. Ten tweede kan dit soort complexe strategieën bedenken om het ultieme doel te bereiken: complete kantooranarchie.

Gevaarlijk wordt het indien deze twee soorten beginnen in kuddes te opereren, met name bij de aanstelling van nieuw management of leiding. Dan wordt dit soort strategisch gekonkel tot ongekende hoogtes verfijnd.

Wat doet de goedgeaarde en psychologisch verantwoorde manager indien hij een van deze twee soorten in zijn team ontdekt:

Hij gaat praten, praten praten, hij gaat loven, hij gaat straffen, hij zet de dwarsligger publiekelijk op een naughty chair. Vervolgens denkt hij dat de dwarsligger het wel begrepen heeft.

De sukkel.

DAT is namelijk het leuke aan de homo recalcitrantus, ze zijn zo voorspelbaar en redelijk constant in hun gedragingen. Ik durf met zekerheid te stellen: ze zijn onuitroeibaar, er is altijd wel eentje te vinden en eens een homo recalcitrantus, altijd een homo recalcitrantus.

Welnu, wat kun je heel goed doen met een dwarsligger? Waar is de dwarsligger voor bedoeld? Waar is hij goed in? Beantwoord nu de  vraag: Waarom is hij op deze wereld?

Lijkt mij heel eenvoudig: om er lekker overheen te walsen!

Kinderen en carriere gaan prima samen

Slechte moeder

Tja, ik geef het toe, ik ben een slechte moeder. Ik heb altijd gewerkt, full time en soms meer dan dat, ook toen mijn zoon nog klein was. En – ik deed het nog graag ook. Het gaf een geeft mij een kick om succes te hebben of een target te halen. En als ik eenmaal aan het werk ben kan ik mij er prima op concentreren.

In het begin had ik last van een slecht geweten. Iets waar mannen in dit opzicht helemaal geen last van hebben. Daar kun je dus van leren.

Ga er maar van uit dat het toch altijd jouw schuld als moeder is: wordt je kind homoseksueel ben je te dominant, wordt het agressief ben je te zwak en is het slecht op school heeft het niet genoeg moederlijke aandacht.

Indien je in staat bent dit gegeven als onvermijdelijk te accepteren wordt het leven eenvoudiger en je gemoed vrolijker!

Es ist alles nur eine Frage der Organisation

Mijn motto is: Es ist alles nur eine Frage der Organisation. Menigmaal heb ik zondags een auto vol met kinderen naar een overdekte speelplaats gereden. Gewapend met laptop, fruit en koekjes kon ik ongestoord werken terwijl de kinderen zich uitstekend vermaakten en alleen af en toe langs kwamen om te buurten of een koekje te halen.

Neem hulp aan of huur hulp in. Zelf had ik jarenlang lieve au pairs. Trotseer domme opmerkingen met praktische oplossingen. Zo zei bijvoorbeeld een moeder op mijn vraag of haar zoontje bij mijn zoontje mocht spelen nee, want, en hier viel ik bijna van mij stoel, ze wou niet dat hij ergens ging spelen waar men geen Nederlands sprak (de au pair sprak Engels). Dat was dezelfde moeder die rustig kon zeggen: hun spreken slechter als ons. En mijn zoontje? Die ging maar bij zijn vriendje op bezoek.

Je gaat je vanaf nu NIET meer verontschuldigen dat je carrière maakt of wilt maken. De zandbakmaffia die beledigd is indien je geen voorleesmoeder wilt worden laat je links liggen.

Indien je geen tijd of zin hebt om voor de ouderavond te knutselen zeg je dat gewoon. Bij commentaar denk je: ‘hola, ik werk toch ook voor jouw oude dag.’ Doe je ding en ga er voor. Het beste wat een kind tenslotte kan overkomen zijn tevreden en gelukkige ouders.

Economisch zelfstandig

In het begin van mijn carrière als werkende moeder ging, zoals bij veel vrouwen, een zeer substantieel deel van mijn salaris op aan kinderopvang.  Daarover hoor ik vaker vrouwen klagen. Dus werken zij maar niet. Dit moet iedereen natuurlijk zelf weten, maar het is mijns inziens een behoorlijke korte-termijn beslissing. Werken is niet alleen het huidige salaris verdienen maar ook  een investering in je toekomst, je carrièrepad en pensioenopbouw. Ook ben ik er van overtuigd dat kinderen een voorbeeld nodig hebben waarvan zij leren dat economische zelfstandigheid zeer waardevol is.

Laat een dikkere huid groeien en heb veel plezier als je al het geld dat je hebt verdiend vrolijk samen met je kinderen uitgeeft. Zo heb ik een aantal jaren geleden met mijn zoon een fantastische cruise gemaakt waarbij wij door de Everglades zijn gevaren, met dolfijnen hebben gezwommen en met paarden door de jungle zijn gereden. Tijdens de parasailing, toen ik met dichtgeknepen ogen nogal krampachtig de stang vasthield riep hij genietend en  juichend in de lucht: ‘dit doe je alleen omdat je zoveel van me houdt, hè mama?’

Als reactie op deze lifestyle zal ik wellicht te horen krijgen dat dit allemaal niet deugt, ik had meer moeten knutselen en thuis moeten blijven voor het verplichte kopje thee.

Geeft niet, lekker puh. Want, zoals Berthold Brecht terecht al zei: Ist der Ruf erst ruiniert, lebt’s sich völlig ungeniert.”

Vakanties zijn gevaarlijk

Vakanties zijn gevaarlijk

Da laatste MT bijeenkomst voor de zomer is gehouden, niemand heeft meer zin in moeilijk doen, beslissingen worden uitgesteld tot na de zomer. De politiek gaat twee maanden met zomerreces, alsof er niets meer te doen is.

Vakantie. Een mooi woord met aardige associaties. Zon, zee, strand, lekker eten en aangenaam vertier. Veel, heel veel tijd doorbrengen met je geliefden en helemaal weg uit de dagelijkse sleur. De chef ver weg, de collega’s even niet zien. Drie weken complete gelukzaligheid.

Maar- er schuilt een grote adder onder het gras.

Vakanties zijn gevaarlijk. De mens is niet gemaakt voor vakanties. Zoals elke neuroloog of breinonderzoeker kan beamen is in principe alles wat afwijkt van de dagelijkse standaard stressbevorderend.

Vakantiedepressie

Mensen krijgen regelrecht vakantiedepressies en er is een duidelijke correlatie tussen het hebben van teveel vrije tijd en echtscheidingen. Alleen al het jaarlijks terugkomende vakantie fileleed doet menig hart sneller slaan, maar niet van vreugde. Ik durf te wedden dat TomTom meer voor het behoud van huwelijken en relaties heeft gedaan dan welke andere noviteit dan ook.

De vakantiestress wordt verder opgevoerd doordat men lekker veel bij elkaar op de lip zit, met name op campings zonder privacy maar wel met veel schreeuwende kinderen. Dan nog een beetje gelonk naar de schaars geklede andere sekse en voilà de vakantieruzie is een feit. Geen wonder dat het echtscheidingspercentage na vakanties significant stijgt.

En dan is er nog altijd de dreiging van het kantoor. Aangezien iedere manager als secundaire arbeidsvoorwaarden een mobiel, laptop en / of blackberry heeft bedongen is iedereen nu 365 dagen per jaar voor 24 uur online.

Twee soorten Managers

Er zijn twee soorten managers: het ene soort voelt zich ongelukkig als men niet belt. Het gaat permanent de blackberry in de gaten houden om geen melding of mailtje te missen. Als leidinggevende kunt u dit soort snel behagen: roep ze terug. Dan voelen zij zich belangrijk, ze hebben iets te vertellen bij verjaardagen en ze hebben het perfectie alibi om de familiaire vakantiestress te ontvluchten.

Het tweede soort is lastiger: ze gaan onderduiken. Ze zijn spoorloos en zelfs als de toko letterlijk in brand staat nemen zij hun telefoon niet op. Bij kritiek achteraf reageren zij verontwaardigd: ik heb toch recht op mijn zuur verdiend verlof. Vaak zijn dit dezelfde mensen die klagen over slechte interne communicatie. Als leidinggevende kun je dit soort foppen door iedereen tijdens de vakantie op de hoogte te houden, behalve hen.

Boerenverstand

Ga je zelf op vakantie dan is een secretaresse met boerenverstand in deze periode goud waart. Zij gaat u alleen bellen indien nodig en valt u niet lastig met allerlei akkefietjes. Bovendien weet zij feilloos het verschil tussen die twee mogelijkheden aan te geven.  Zelf heb ik er niet zoveel problemen mee indien ik tijdens mijn vakantie gebeld word. Mijn instructie: kan het de krant halen - dan zeker bellen.

Deze zomer wordt voor mij persoonlijk fijn relaxed. Ik blijf lekker thuis!

De sollicitatie voorbij

De sollicitatie voorbij

In 2015 is de krapte op de arbeidsmarkt nog meer toegenomen, nadat de allerlaatste baby boomer eindelijk al dan niet hardhandig uit het bedrijfsleven is verwijderd.

De doorgewinterde kandidaat is nog veeleisender geworden. In de HR vakbladen lezen wij dat naast standaard emolumenten zoals auto van de zaak, bedrijfsfitness en feng shui voor gevorderden ook de inschrijving bij een relatiebemiddelingsbureau en delta vliegen als secundaire arbeidsvoorwaarde wordt aangeboden.

De medewerker die 30 jaar bij dezelfde werkgever geduldig op zijn gouden horloge heeft zitten wachten staat als rariteit en voorbeeld van een uitgestorven ras bij Madame Tussauds.

Toegewijde bedrijven

Het opportunisme is toegenomen. Hoewel iedereen telkens roept dat geld de gemiddelde werknemer niet gelukkiger maakt gelooft niemand daar nog in. Voor  € 100.-  meer gaat de werknemer job hoppen. Bedrijven klagen steen en been dat medewerkers weinig loyaal zijn en hebben niet door dat ze dit primair aan zichzelf te danken hebben met alle fusiegolven, overnames en outsourcing perikelen.

Desondanks zijn er nog toegewijde bedrijven en medewerkers. Loyaliteit en integriteit worden steeds belangrijker. Met name familiebedrijven en middelgrote ondernemingen krijgen toeloop. Mensen willen er werken omdat het daar klein maar fijn is en overzichtelijk en omdat de kans op een gedwongen overname bijna nihil is.

Deze bedrijven vestigen zich steeds meer buiten de Randstad. Nederlanders krijgen eindelijk door dat geen enkele afstand binnen Nederland groot is, zolang je maar niet in de file staat. Doordat medewerkers dichtbij hun werk wonen, krijgen al deze bedrijven een certificaat voor verantwoord ondernemen.

Netwerken helemaal in

De HR managers wennen eraan dat steeds meer kandidaten van branche wisselen. Zij leren om op te houden met het zoeken naar iemand die het kunstje al eerder heeft geflikt. Die is er namelijk niet, aangezien de wereld en de omstandigheden steeds maar blijven veranderen.

Netwerken is helemaal hot. Kandidaten zoeken en vinden hun nieuwe uitdagingen via via. Met name de hoogopgeleiden zijn de wervings- en selectiebureaus helemaal beu die veel marge maken op hun advertentiepagina’s en iedereen op elke functie opnieuw laten solliciteren. De kandidaat vraagt zich af of deze bureaus niet inmiddels driekwart van Nederland in hun bestanden hebben. En ja - dat hebben ze.

LinkeIn-achtige sites schieten als paddenstoelen uit de grond. Belangrijk dus voor de HR manager om referenties en diploma’s secuur na te trekken. Het wordt ‘echt balen’ voor diegene die in de vroege internetjaren onbekommerd allerlei privé foto’s, filmpjes en onhebbelijkheden op het net heeft gezet. De eerste beursgenoteerde onderneming ontslaat haar directeur nadat een verongelijkte medewerker onflatteuze foto’s heeft gegoogeld. Deze worden gepubliceerd op de voorpagina van de krant van ‘wakker Nederland’. HR managers gebuiken standaard ‘wieowie’ om te kijken of de nieuwe kandidaat er excessieve hobby’s op nahoudt.

Excuus Truus is competent geworden

De arbeidsparticipatie van vrouwen is helaas alleen licht gestegen. Vrouw is druk met opvoeden, huishouden en vrije tijd. Alle kinderen gaan naar de crèche en naschoolse opvang, de meeste vrouwen blijven echter maar part time werken. Het moet namelijk leuk blijven.

Voor hoogopgeleide full time werkende vrouwen liggen er veel kansen in het verschiet. De vrouwelijke topper is in opmars. De 40%  regeling à la Noorwegen heeft het ook in 2015 niet gehaald. Wel staat in de vernieuwde code Tabaksblat een beschrijving van good governance, waarin staat dat in alle besturen en toezichthoudende organen 20% vrouw moet zijn.

Er is ruimte voor vrouwelijk talent en die ruimte wordt ook gebruikt. De Excuus Truus is competent geworden, als lichtend voorbeeld voor kleine meisjes wordt Neelie Kroes aangehaald, ooit middels een vrouwenquotum benoemd en uitgegroeid tot een van de machtigste vrouwen van Europa.

Een ding verandert niet, het credo voor bedrijven. Het luidt: alles wordt anders, verander mee.